12 veelgestelde vragen rond klein verlet

Is je medewerker afwezig door een huwelijk, plechtige communie of overlijden binnen de familie? Dan kan hij of zij daar misschien klein verlet of omstandigheidsverlof voor inzetten. De lijst van gebeurtenissen die daarvoor aanleiding geven is lang en ietwat complex. We maken het concreet aan de hand van enkele veelgestelde vragen van werknemers.

Voor de plechtige communie of het vrijzinnigheidsfeest van het eigen (adoptie)kind of dat van de partner, of pleegkind dat al minstens zes maanden in pleegzorg is bij je medewerker of partner, heeft je werknemer recht op één dag klein verlet op de dag van de plechtigheid. Is dat een zondag, feestdag of gewone inactiviteitsdag, dan mag die vrije dag onmiddellijk ervoor of erna worden opgenomen. 

Let wel, voor de eerste communie of het lentefeest is er geen klein verlet voorzien en geldt een gewone verlofdag. 

Dat hangt ervan af. In de privésector wordt het recht op klein verlet vastgelegd in de arbeidsovereenkomst en cao’s. Sectoren en werkgevers kunnen dus zelf bepalen welke gebeurtenissen voor klein verlet in aanmerking komen. Is er voor een besnijdenisfeest niets bepaald op sector- of ondernemingsniveau, dan heeft je medewerker geen recht op klein verlet.

Stapt je medewerker in het huwelijksbootje? Dan heeft die recht op twee dagen afwezigheid tijdens de week waarin het huwelijk plaatsvindt of de week daarop. Sommige sectoren staan hiervoor zelfs drie dagen toe, dus ga dat zeker na. Ook bij een tweede, derde … huwelijk blijft het recht op klein verlet behouden.

Je medewerker heeft recht op klein verlet op de dag van het huwelijk van zijn of haar kleinkind. Ook als die plechtigheid in het buitenland plaatsvindt. Voor de twee andere afwezigheidsdagen zal je medewerker verlof, inhaalrust of onbetaald verlof moeten inroepen.

Die dag klein verlet krijgt je medewerker trouwens ook voor het huwelijk van zijn of haar kind of van de partner, (schoon)broer of (schoon)zus, (schoon)ouder of stiefouder.

Ja. Je medewerker heeft in dit geval recht op 3 dagen klein verlet, ook wel rouwverlof genoemd. Hij of zij moet dit verlof opnemen tijdens de periode tussen de dag van het overlijden en de begrafenis, tenzij onderling anders bepaald. 

De regels rond klein verlet bij overlijden verschillen naargelang de graad van verwantschap. Je medewerker heeft recht op: 

• Een dag: bij het overlijden van een (schoon)broer, (schoon)zus, (over)grootouder, een (achter)kleinkind, (schoon)zoon, (schoon)dochter, pleegkind (in het kader van kortdurende pleegzorg) – niet-inwonend
• Twee dagen: bij het overlijden van een (schoon)broer, (schoon)zus, (over)grootouder, (achter)kleinkind, (schoon)zoon, (schoon)dochter – inwonend
• Drie dagen: bij het overlijden van een ouder (ook schoon- of stiefouder)
• Tien dagen: bij het overlijden van partner, (pleeg)kind

Neen. Als je werknemer niet werkt op die dag, heeft hij of zij ook geen recht op klein verlet.

Neen. Om naar de rechtbank te gaan, heeft je werknemer geen recht om afwezig te zijn met behoud van loon. Hij of zij moet vakantie, inhaalrust of verlof om dwingende reden nemen.

Moet je werknemer daarentegen voor de rechtbank getuigen, deelnemen aan een jury of als betrokken partij voor de arbeidsrechtbank verschijnen? Dan heeft hij recht op klein verlet voor de duur van zijn aanwezigheid in de rechtbank, met een maximum van vijf dagen.

Neen. Dit is een schoolvoorbeeld van een situatie waarvoor sociaal verlof om dwingende redenen dient. Elke werknemer heeft jaarlijks recht op 10 dagen verlof om dwingende redenen – ook familiaal verlof genoemd – voor een plotse onvoorziene gebeurtenis die de aanwezigheid van de werknemer vereist. Dit verlof is meestal onbetaald.

Deze situatie valt niet onder klein verlet, wel onder sociaal verlof om dwingende redenen, zonder recht op loon.

Bij familiaal verlof heb je als werkgever het recht om een bewijs te vragen van de omstandigheden: een doktersattest, een attest van de brandweer of van de verzekeringsmaatschappij. Wil je werknemer dat niet leveren, dan is die ongewettigd afwezig omdat de reden van de afwezigheid niet met zekerheid vastgesteld kan worden.

Wordt je medewerker opgeroepen als bijzitter in een hoofd- of enig stembureau of in een hoofdtelbureau bij verkiezingen voor het parlement, de provincie of de gemeenteraad? Maar moet hij of zij die dag werken? Dan mag je medewerker van het werk afwezig zijn gedurende de tijd die nodig is voor het uitvoeren van het ambt. Die afwezigheid is klein verlet. Een taak als bijzitter in één van de hoofdbureaus bij verkiezingen voor het Europees parlement levert maximum vijf dagen klein verlet op.

De taak als voorzitter of secretaris in een hoofdbureau of enig stembureau bij de parlements- provincieraads- en gemeenteverkiezingen geeft geen recht op klein verlet, maar je medewerker mag wel van het werk afwezig zijn om zijn burgerplicht te vervullen, zonder loonbehoud.

Wie daarentegen aangeduid werd als voorzitter, secretaris of bijzitter in een gewoon stem- of telbureau mag van het werk afwezig blijven, maar heeft geen recht op klein verlet. Werkt je medewerker nooit op zondag, dan heeft die geen recht op klein verlet op de dag na de verkiezingen.

Neen. Je medewerker heeft in principe geen recht op loon voor de tijd die nodig is om te gaan stemmen. Hij of zij kan immers aan iemand anders een volmacht geven om in zijn of haar plaats te stemmen. Jij moet op het volmachtformulier bevestigen dat de aanwezigheid van je werknemer op het werk vereist is op de verkiezingsdag. Wil je medewerker toch zelf gaan stemmen? Dan neemt hij of zij een dag vakantie of vraagt de toestemming om kort onbetaald afwezig te zijn.

Neen. De tijd die je medewerker neemt om een kiescampagne voor te bereiden of te voeren, valt niet onder klein verlet. Hij of zij kan hiervoor vakantie, inhaalrust of onbetaald verlof opnemen.

Wordt je medewerker verkozen? Dan heeft hij of zij recht op politiek verlof. Iedere werknemer uit de privésector kan, onder bepaalde voorwaarden, politiek verlof nemen om een politiek mandaat uit te oefenen. De maximale duur van dit verlof hangt af van het ambt of mandaat en soms ook van het aantal inwoners van de gemeente of stad. Tijdens het politiek verlof heeft je werknemer het recht om van het werk afwezig te zijn met behoud van loon, met uitzondering van burgemeesters, schepenen, voorzitters of leden van een bureau van een districtsraad of OCMW-voorzitters. Als werkgever kun je wel om de 3 maanden de terugbetaling vragen van de lonen en de werkgeversbijdragen voor de opgenomen dagen politiek verlof.